Bewegend water, in de vorm van fonteinen, waterlopen, beekjes en watervallen, past zowel in klassieke als natuurlijk gevormde tuinen. Het hoe en wat hangt af van uw smaak.
Bewegend water; Fonteinen
Fonteinen worden het meest in klassiek gevormde tuinen toegepast. Alleen de meest eenvoudige staan m.i. mooi in natuurlijke tuinen.
Er zijn twee soorten fonteinen: exemplaren die waterstralen in allerlei figuren de lucht inwerpen en andere (vaak beelden) waar het water eenvoudig uit spuit. Het mooist zijn ze (vooral de figuurfonteinen) vanaf het noorden te bekijken omdat de instralende zon dan allerlei regenbogen in de waternevel vormt.
Wind kan lastig zijn bij fonteinen, behalve de allerkleinste. Installeer een fontein altijd op een beschutte plek, anders worden de waterstralen gemakkelijk buiten de vijver geblazen.
In kleine tuinen kunnen het best eenvoudige fonteinen worden toegepast; ingewikkelde ‘waterspelen’ alleen in grote, formele tuinen. Zet spuitende beelden van mensen zo natuurlijk mogelijk neer: zet bijvoorbeeld een badend meisje aan de rand van de vijver en een baardige Neptunus er middenin. Dingen als vazen en schelpen kunnen ook in een natuurlijk gevormde omgeving, bijvoorbeeld enigszins nonchalant tussen planten. Ronde vijvers zijn heel geschikt voor abstract vormgegeven beelden. Waterspuwers en muurfonteinen kunnen midden voor een terras- of patiomuur worden geplaatst, of zomaar ergens in een onverwacht hoekje. Ook in serres komen ze goed tot hun recht.
Waar de fontein precies in de vijver komt, hangt van de vorm daarvan af. Is de vijver halfcirkelvormig, dan komt de fontein vaak het mooist middenachter tot z’n recht; in een ronde vijver komt de fontein in het midden.
Bewegend water; Beekjes en slootjes
Een beek of slootje trekt van begin tot eind de aandacht; hoe strakker het ontwerp, des te klassieker is het effect.
Een kunstmatig beekje in een tuin moet een logisch verloop hebben. Het moet ergens opborrelen en op een natuurlijk manier ergens anders heen stromen. Een natuurlijk effect ontstaat door een bochtig verloop, tussen planten door en om obstakels heen. Zo’n beekje moet heel harmonieus in de tuin zijn opgenomen; u graaft het in de bestaande omgeving uit of u past de omgeving er zo bij aan dat het geheel weer natuurlijk oogt.
Slootjes zijn meestal nogal rechtlijnig en werken goed als verbindend element tussen verschillende delen van de tuin. Anders dan beekjes, hoeft een slootje niet zo bij de tuin te passen: het is een vorm op zich. Om het water te laten stromen, al is het nog zo weinig, moet het verloop iets hellend zijn.
Watervallen en stroomversnellingen
Er zijn twee soorten watervallen: de soort waarbij het water over een rand recht naar beneden stort en de andere – in feite een stroomversnelling – waarbij het water versneld tussen wat rotsblokken doorstroomt. Een hele serie watervallen als een trap achter elkaar is een klassiek tuinelement, maar als deze tussen de begroeiing door en over rotsen heen speels verloopt, geeft dat een heel natuurlijk effect.
Het belangrijkste bij het installeren van een waterval of stroomversnelling is, dat het verval groot genoeg is om het water natuurlijk te laten stromen. Net als een natuurlijk beekje moet ook een waterval er als een logisch deel van het landschap uitzien.
Een heel dramatisch effect geeft een waterval waarbij het water van een flinke hoogte van de ene vijver in de andere terechtkomt. Dat zijn echte blikvangers in een tuin, terwijl een wat minder prominente stroomversnelling veel natuurlijker en beter uitkomt in een wat rustige hoek. Heel klassiek is een serie verhoogde vijvers op steeds stijgend niveau of in verdwijnend perspectief, waarin het water van de ene in de andere vijver overloopt.
Kuipen
Een vijvertje is in iedere niet te kleine kuip of bak te maken. Halve tonnen zijn het meest populair, maar badkuipen, gootstenen, plantenbakken en diepe schalen zijn ook te gebruiken. U kunt er het best een paar mooie mini- waterlelies of lotusplanten inzetten, hoewel een schaal of gootsteen ook een miniatuur- waterlandschap kon opleveren door er een stenige oever in te maken.
Zulke ‘bakken’ kunnen een mooi plaatsje krijgen op een terras, in een patio of in een serre. Hoe groter en meer gedecoreerd de bak is, des te meer aandacht zal deze krijgen. Een meer natuurlijk geheel krijgt u door verschillende bakken fraai te groeperen.
Binnenvijvers
De meeste binnenvijvers hebben een decoratieve functie, er kunnen niet- winterharde planten en (sub)tropische vissen in gehouden worden. Als zo’n vijver zorgvuldig is ingericht, kunt u er het hele jaar door plezier van hebben.
Binnenvijvers, klassiek of natuurlijk gevormd, kunnen zowel verhoogd als halfverzonken worden uitgevoerd, zelfs met muurfonteinen, verlichting enz. Een zonnige plek is het meest geschikt. U kunt zo’n vijver ook visueel buiten voortzetten, dat staat heel fraai!